Gatunek muzyczny – co to takiego?
Przez wiele, wiele stuleci kompozycje przenikały się, oczyszczały z wpływów poprzednich dekad lub odłączały zupełnie od przeszłości. Artyści czerpali z muzyki antycznej Grecji i Rzymu, wydobywali brzmienie dawnych instrumentów odnajdywanych podczas wykopalisk, wprowadzali nowe elementy i formy muzyczne, szukali inspiracji w naturze, dążyli do ładu i harmonii, by nagle gnać ku wyzwoleniu i swobodzie. Kierunki muzyczne zrodziły się z potrzeby odróżnienia jednego typu muzyki od drugiego. Sam termin „gatunek” można uznać za tożsamy z formą lub stylem muzycznym, jednakże nie jest to do końca adekwatne, bowiem forma muzyczna to swoisty schemat stosowany do komponowania muzyki.
Tak naprawdę istnieje wiele sposobów klasyfikacji muzyki na gatunki. Jeden podział jako podstawę przedstawia funkcję muzyki – taneczna, filmowa, sakralna, relaksacyjna itp. Z drugiej strony można wziąć pod uwagę instrumenty lub zespoły instrumentów, na których grane są kompozycje. Niektórzy dzielą muzykę ze względu na położenie geograficzne lub dopuszczają nakładanie się gatunków i tworzenie przeróżnych bardziej lub mniej ciekawych połączeń.
Przykładowa klasyfikacja gatunków muzycznych
Znawcy tematu spierają się o to, która klasyfikacja jest najbardziej adekwatna i właściwie ukazuje różnice pomiędzy gatunkami. Jednakże należy mieć świadomość, iż formy i style muzyczne przenikają się, artyści zmieniają styl w ciągu kariery i wciąż powstają nowe podgatunki. Trudno jest jednoznacznie określić, gdzie kończy się jeden gatunek a gdzie zaczyna drugi.
Klasyfikację gatunków muzycznych można więc robić ze względu na:
1) Rodzaj zastosowanych środków – mowa o muzyce wokalnej, instrumentalnej, wokalno-instrumentalnej, orkiestrowej, chóralnej, akustycznej, elektroakustycznej, elektronicznej.
2) Przeznaczenie – czyli, gdzie i w jakim celu kompozycje zostaną wykorzystane. Muzyka filmowa, sceniczna (np. w teatrze), reklamowa, komercyjna, artystyczna (muzyka poważna), popularna (np. w radiu), tradycyjna (muzyka ludowa).
3) Liczba instrumentów i/lub artystów – muzyka solowa (występuje tylko jeden muzyk), kameralna (występuje od dwóch wykonawców), zespołowa i symfoniczna (uczestniczy orkiestra symfoniczna).
4) Tło społeczne – uwarunkowania społeczne uprawiania danego typu muzyki np. ludowa, miejska, kościelna, folkowa.
5) Położenie geograficzne i/lub kulturowe – bezpośre
nio związane z miejscem powstania i wykonywania.
6) Styl i technika dźwiękowa – mowa o cechach charakteryzujących dany gatunek: rock, metal, pop, country, muzyka poważna, heavy metal.
Ile jest gatunków muzycznych?
Bardzo trudno określić liczbę gatunków, biorąc pod uwagę ich mnogość, podgatunki i różnice w uznawanej klasyfikacji. Niektóre źródła mówią o 234 głównych gatunkach, inne o około 600, a jeszcze inne podają liczbę ponad 1000 jako tę właściwą. Jedna ze stron internetowych, umożliwiająca przesłuchanie krótkich kompozycji z każdego rodzaju ma w swoim repertuarze przykłady z 1520 gatunków muzycznych! Jednakże większość z gatunków to tak naprawdę podgatunki bardzo podobne do siebie i różniące się jedynie niuansami. Niestety nie istnieje żaden matematyczny algorytm, który umożliwiłby w 100% dokładne określenie ścisłych granic każdego gatunku. Znawcy tematu podkreślają, iż niezwykle ciężko jest ustalić datę powstania każdego z gatunków oraz, że prowadzenie rejestru typów muzyki jest niekończącą się i zawsze niekompletną pracą.
Najpopularniejsze gatunki muzyczne
Metal, Rock, Pop, Country, Rhythm & Blues (R&B), Reggae, Rap, Techno, Trance.